(Was)manden in diverse maten uit Mekhe, Senegal
Je kunt er speelgoed in opbergen. Tijdschriften. Spullen die je even niet kwijt kunt. En natuurlijk de was. De ‘was’manden uit Senegal zijn in verschillende maten verkrijgbaar en ook in andere modellen. Ze zijn al jaren een hit in de woonbladen. Niet zo vreemd: in elke hal, woonkamer of kinderkamer komen deze authentieke, handgemaakte manden goed tot hun recht. En dat is mooi meegenomen voor de makers, zij kunnen hierdoor wat geld sparen voor noodzakelijke voorzieningen als medicijnen en schoolspullen én voor de aanschaf van schapen, kippen een ezel.
In 1991 zag importeur Teranga de manden voor het eerst op de markt in Dakar. En sinds 1995 worden de manden rechtstreeks geïmporteerd van producent Adama Diop. Omdat Adama al op leeftijd is, ze is geboren in 1943, heeft ze de leiding van het familiebedrijf overgedragen aan schoondochter Coumba die administratief goed onderlegd is. Adama is moeder van drie zoons en drie dochters en oma van 16 kleinkinderen. Eén zoon studeert medicijnen aan de universiteit van Dakar. En één zoon is al jaren mentaal ziek. De kleinkinderen gaan vanaf hun 4e allemaal naar school.
Riet met plastic
Ngaye ligt ongeveer 110 kilometer van de hoofdstad Dakar en is zeer bekend vanwege het ambachtelijke mandwerk, afkomstig uit de omliggende dorpen. De manden van Teranga worden gemaakt in één van die dorpjes, genaamd Mekhe. Het ambacht wordt alleen door vrouwen beoefend en gaat over van moeder op dochter en kleindochter. Vroeger had men geen kasten en werden de manden als opbergruimte voor bijvoorbeeld kleding gebruikt. Tegenwoordig ook om andere spullen in op te bergen. De manden worden gemaakt van gedroogde rietstengels uit de omgeving. Zowel de mannen als vrouwen gaan in de regentijd naar de rivier om het groene riet te snijden Daarna leggen ze het riet op het veld om gedurende vijf dagen in de zon te drogen. De familie Diop koopt het gedroogde riet elke maandag op de grote markt, zo’n twee kilometer buiten Ngaye. Het kleurrijke plastic dat gebruikt wordt om de rietstengels te bundelen – wat met een grote naald gebeurt - zijn afvalresten uit een fabriek in Dakar waar plastic bidmatten gemaakt worden.
Vrouwen maken het
De dochters en schoondochters van Adama werken mee in het familiebedrijf. Als de bestelling groot is, worden andere vrouwen uit het dorp Mekhe ingeschakeld, maar ook vrouwen uit de omliggende dorpen Ndoukoura en Thioket. De producten worden stuk voor stuk met de hand gemaakt. In de droge tijd, van oktober tot april, wordt vooral buiten gewerkt in de schaduw van grote bomen. In de regentijd werken de vrouwen als het regent binnen of onder een afdak. De vrouwen werken in hun eigen leefomgeving en krijgen per mand betaald. Elke vrouw maakt ongeveer 15 manden per maand. Bij grote opdrachten wordt de order verdeeld onder meerdere families. Aan de laatste bestellingen werkten er 150 vrouwen aan mee!
Nieuwe kleuren en modellen
Hoewel het om authentieke producten gaat, zijn de kleuren en modellen van de manden volgens de laatste trends.
Teranga bestelt met name het authentieke traditionele model manden, maar ook zijn er nieuwe vormen, zoals een strakker model met platte deksel.
Schenking van Wereldwinkel Leusden voor bouw opslag manden
In 2013 heeft Wereldwinkel Leusden 2000 euro geschonken voor een project in Senegal. Het geld werd gebruikt voor de bouw van een opslag voor manden in Mekhe.
Adama en overige families hadden namelijk een probleem Zij konden geen voorraad aanleggen, aangezien ze geen ruimte hadden om hun manden op te slaan. Vooral in de regentijd is dit een groot probleem waardoor de productie stagneert. Maar ook is er een gevaar voor diefstal als de manden in de open lucht staan en ze worden ook erg vervuild door het droge zand. Daarom werd de gift van Wereldwinkel Leusden besteed aan het bouwen van een grote opslag waar alle families de manden kunnen opslaan.
Eind november 2013 is begonnen met de bouw en in februari 2014 is er feest gevierd voor de ingebruikname van de opslag. De dorpsbewoners waren erg blij en zijn nu in de gelegenheid een voorraad aan te leggen om hun producten op de markt te kunnen verkopen.
In 2019 is het bedrijf overgenomen door Wilma's Wereld en onder de merknaam Teranga Design worden de activiteiten voortgezet.
"Teranga" is het Senegalese lokale woord voor ”Welkom” en staat voor de grote gastvrijheid van de Senegalese bevolking en natuurlijk ook voor de gastvrijheid van de vrijwilligers van Wereldwinkel Schoonhoven!
